W ramach obchodów Wiedeńskiego Roku Demokracji, miasto Wiedeń zorganizowało Konferencję Miast Europejskich pod hasłem "Wspólne kształtowanie: Demokracja i partycypacja w miastach europejskich", która odbyła się 30 i 31 stycznia. Wiedeń, jako gospodarz wydarzenia, zaprosił ekspertów oraz decydentów z miast sieci Biur Międzynarodowych Miasta Wiednia, by wspólnie omawiać najlepsze praktyki, sposoby współpracy z różnorodnymi grupami społecznymi oraz efektywne narzędzia wspierające demokrację i partycypację w miastach.

„Aby dalej rozwijać demokrację, ważne jest, aby miasta utrzymywały ścisłą wymianę doświadczeń i przykładów najlepszych praktyk. Jako Europejska Stolica Demokracji chcemy zatem stworzyć przestrzeń, w której mogą pojawić się nowe pomysły i inicjatywy” - mówi radny ds. demokracji Jürgen Czernohorszky.

Wiedeń, jako Europejska Stolica Demokracji, zaprezentował szeroki zakres działań w ramach Roku Demokracji 2024/25: od nowo utworzonego Biura ds. Partycypacji i jego licznych projektów, takich jak Wiedeński Zespół ds. Klimatu, pierwszej wspólnie opracowanej Wiedeńskiej Strategii Demokracji, po ukierunkowane wsparcie finansowe dla małych projektów partycypacyjnych społeczeństwa obywatelskiego dzięki puli finansowania w wysokości 300 000 euro. Eksperci podjęli dyskusję na temat współczesnych wyzwań związanych z partycypacją i aktywnością obywateli w miastach, wskazując, które grupy społeczne i zawodowe mają szeroki dostęp do procesów demokratycznych, a które z nich napotykają trudności w angażowaniu się i współdecydowaniu o przyszłości swoich miast.

Jak to robi Bratysława? Jak to robi Zagrzeb?

Jak inne europejskie miasta radzą sobie z tymi lub podobnymi wyzwaniami? Stolica Słowacji przedstawiła strategię miasta „Bratysława 2030”, w której główną rolę odgrywa rozwój procesów demokratycznych. W ramach udanego projektu „City for Kids” społeczność szkolna, składająca się z dzieci, rodziców, kadry nauczycielskiej i pracowników szkoły, jest aktywnie zaangażowana w kształtowanie własnego środowiska życia.

Zinstytucjonalizowanie partycypacji i zabezpieczenie jej w dłuższej perspektywie było kluczowym tematem prezentacji z Budapesztu. Przedstawiciel węgierskiej stolicy poinformował o wyzwaniach związanych z promowaniem inicjatyw demokratycznych, gdy w tym samym czasie rząd kwestionuje demokratyczne osiągnięcia na szczeblu krajowym.

Z drugiej strony stolica Chorwacji, Zagrzeb, umożliwiła obywatelom głosowanie nad projektami infrastrukturalnymi na poziomie oddolnym - a wszystko to można było łatwo zrobić za pomocą aplikacji na telefon komórkowy.

Partycypacja obywateli w Krakowie

Mateusz Płoskonka, Dyrektor Wydziału Dialogu, Konsultacji i Kontaktu Obywatelskiego Miasta Krakowa, przedstawił podczas konferencji krakowskie podejście do tematu partycypacji i uczestnictwa obywateli. Szczegółowo omówił rownież politykę miejską promującą aktywność młodych w życiu miasta w ramach programu "Młody Kraków". Wszystkie te działania są ważne i praktykowane od dawna, w związku z tym Kraków w 2026 aspiruje o tytuł Europejskiej Stolicy Demokracji, o tytuł którym w tym roku cieszy się Wiedeń. 

Czy narzędzia cyfrowe mogą pomóc?

Końcowa dyskusja z dwoma przedstawicielami miasta Wiednia dotyczyła kwestii roli, jaką możliwości partycypacji odgrywają w pilnej transformacji klimatycznej i energetycznej. Jednogłośna opinia: nie da się tego obejść. Eksperci rozmawiali o tym, jak narzędzia cyfrowe mogą otworzyć nowe drogi do zaangażowania obywateli, jakie grupy mogą zyskać dzięki nim większy dostęp, a także kto może zostać wykluczony z tego procesu. Konferencję zakończyła inspirująca dyskusja, która zachęciła wszystkich uczestników do wspólnego kształtowania przyszłości – pełnej współpracy, zrozumienia i szans na wykorzystanie nadchodzących zmian dla dobra wszystkich.

Konferencje Miast Europejskich

European Cities Conference (ECC) to prestiżowy międzynarodowy cykl konferencji, których gospodarzem jest miasto Wiedeń. Konferencje te stają się kluczową platformą dla omawiania najbardziej palących wyzwań miejskich oraz bieżących kwestii związanych z administracją miejską i usługami publicznymi. Eksperci spotykają się w Wiedniu ze swoimi odpowiednikami z organizacji miejskich z Europy Środkowej i Południowo-Wschodniej, by wymieniać doświadczenia, dzielić się świeżymi pomysłami i później wdrożyć strategiczne cele w odpowiednich administracjach miejskich i miastach. Wszystko to w duchu ożywionego dialogu na temat projektów Government2Government.

Więcej

Konferencje Miast Europejskich (po angielsku)
Biuro ds. Partycypacji w Wiedniu (po niemiecku)
Wiedeń. Europejska Stolica Demokracji 
Organizacja Volkshilfe Wien
Juno. Ośrodek dla rodziców w separacji i osób samotnie wychowujących (po niemiecku)
Program "Młody Kraków"